[ Pobierz całość w formacie PDF ]

117
 Dawno, dawno temu  szeptał mi doktor Beauvoir  składano loa, czyli bogom,
ofiarę nawet z człowieka: dzisiaj wystarczą byk, koza, kogut albo gołąb,
zale\
nie od boga, a i rangi sprawy. Bo normalnie ceremonie vudu organizuje siÄ™
mniej więcej raz na miesiąc, ale bywają sprawy wyjątkowe, na przykład choroba,
które wymagają dodatkowej interwencji bóstw. Nie obędzie się wówczas bez
ofiary...
Mambo trzymając gołębia za skrzydła wirowała jak szalona, za nią świta tancerzy.
Perkusiści wydawali się opętani. I oto w wizjerze kamery ujrzałam nagle, na
du\
ym zbli\
eniu, jak kapłanka wyrywa z pasją ptasie pióra. Ju\
był bez lotek, za
chwilę zobaczyłam nagą szyję. Jeszcze \
ył, gdy poło\
yła go na środku
tajemniczych znaków. Po chwili znów podniosła gołębia do góry, jakby bli\
ej
nieba i ukręciła mu szyję. Krew zalała białe szaty mambo. Jakaś tancerka z
krzykiem wybiegła z chaty, rzuciła się do morza. Równie\
mÄ™\
czyz
ni nie
pozostawali obojętni. Czarny chłopak podskoczył nagle do naszego stolika, porwał
szklankę, z której przed chwilą piłam coca-colę, i zaczął gryz
ć szkło tak
Å‚apczywie, \
e wkrótce cała szklanka znalazła się w jego \
ołądku. Inny tańczył
boso na roz\
arzonych węglach płonącego na scenie ogniska.
Wszystko było zainscenizowane, ale i naturalne. Nie potrafię wyjaśnić mechanizmu
tego, co widziałam, ale na pewno nie były to sztuczki iluzjonistów.
O tym, \
ebym w ciągu dziesięciodniowego pobytu w Haiti zdobyła takie zaufanie
poznanych tam ludzi, aby zaprosili mnie na obrzęd autentyczny, nie mogło być
mowy. Ale  pokazano mi świątynię vudu, jedną z kilkuset, jakie znajdują się w
Port-au-Prince: to do nich codziennie o piątej zaczynają wzywać bębny.
Vudu, mówiono mi, praktykuje w Haiti 90 procent obywateli, chocia\
oficjalnÄ…
religią jest katolicyzm. Wśród wyznawców  tańczonej religii" znajdują się nawet
intelektualiści i politycy. Ale świątynia, do której mnie zaprowadzono,
znajdowała się w dzielnicy biednej i hougan, czyli kapłan Luders Torchon, miał
na pewno kłopoty z utrzymaniem swojej rodziny. Co prawda była ona wyjątkowo
liczna  trzy \
ony i dwadzieścia pięć dzieci. Luders słu\
y loa, bóstwom, ju\
od
dwudziestu siedmiu lat. I potÄ™\
nemu Domballi, którego symbolem jest wą\
boa i
Ghede  choć rządzi on śmiercią, i Zaca, bogu rolnictwa przepadającemu za
awokado i gotowanÄ… ku-
lis
kurydzÄ…, a tak\
e Elizi  patronce kochanków; słu\
y wszystkim loa, a jest ich
chyba kilkadziesiÄ…t.
Z
wiątynia vudu nie przypominała naszych kościołów, chocia\
przed wejściem do
niej stał krzy\
, świadectwo zmieszania się wierzeń afrykańskich z katolicyzmem.
Był to krzy\
czarny, z namalowanÄ… na nim czaszkÄ… i piszczelami; obok wbito w
ziemię wysoki, równie\
czarny, słup z przywiązanym do niego kogutetn. Zespół
obrzędowy składał się z dwóch budynków. Mniejszy wydał mi się lamusem  le\
ały w
nim bębny, grzechotki, rogi zwierząt, butelki po alkoholu. Białe ściany
pokrywało malowidło przedstawiające pogrzeb, za którym kroczyli kobieta z
pejczem i mÄ™\
czyzna z fajką ni to we fraku, ni to w stroju francuskiego generała.
 To Brigitte i jej mÄ…\
Baron Samedi  poinformował mnie kapłan  loa bardzo
wa\
ne, gdy\
rządzą cmentarzami. (Innym razem słyszałam, \
e Brigitte jest \
eńskim
wcieleniem Barona Samedi).
Nad drzwiami do właściwej świątyni, która była skromnym, drewnianym domem,
spostrzegłam namalowane koła i trójkąty, talizmany vudu. Takie i inne talizmany
 powiedział kapłan  narysowane specjalnym atramentem na pergaminie i ukryte w
woreczku z czerwonej flaneli albo z zamszu, nale\
y zawsze mieć przy sobie 
mÄ™\
czyzna w prawej kieszeni, kobieta  zawieszone na szyi: przynoszą szczęście,
strzegÄ… przed urokiem.
I wreszcie  wnętrze świątyni, du\
a kwadratowa izba z czerwonym, czarno
nakrapianym słupem na środku, który pełnił zapewne rolę ołtarza, słu\
Ä…c do
składania ofiar. Teraz stał przy nim tranzystor i amerykańskie przeboje, choć [ Pobierz całość w formacie PDF ]