[ Pobierz całość w formacie PDF ]

pod Carowo. Wojsko postanowiwszy, chcąc mieć r e m e x p l o r a t a m120 żeby ślepo nie
szedł, sam się chcąc przypatrzyć, jako się nieprzyjaciel położył, ku wieczorowi wziąwszy z
sobą pod tysiąc człeka, podjechał ku Carowu.
Carowo Zamieście założył był car Borys nad rzeczką, na której zbudował staw i groblę
okrutnie szeroką jako wszystkie m a g n i f i c a121 budowania, usypał tak, iż pod sto koni
może na czoło iść po grobli, za którą groblą pod lasem, na kilka jakby staj z dobrego falko-
netu122 donieść może;Wałnjew postawił był gródek.
Od naszego obozu jadąc, przyszło się spuszczać ku miasteczku, które było zapalone. Wa-
łujew, postrzegłszy nas na onej górze, wywiódł do trzech tysięcy ludzi jezdnych i pieszych na
ona groblę. Tamże na grobli jęli się ścierać z naszymi; zdarzyło się naszym, że ubito Moskwy
114
wsi.
115
z działami.
116
czerwca.
117
barjerami z drzew pełnych kołów ostrych lub gałęzi.
118
Zam. Wałajewowi.
119
nieprzyzwyczajony do posłuszeństwa.
120
należytą wiadomość.
121
wspaniałe.
122
śmigownicy.
18
do dziesiątka i pojmano rotmistrza jednego, drugiego strzelca; w naszych nie było szkody
żadnej, dwaj trzej i to nieszkodliwie ranieni. I nie wiedzieliby o nas, cośmy za ludzie, by nie
zdrajca Moskwicin od nas się przedał do nich; od niego wziąwszy sprawę, że tu jest hetman,
bali się podsiady, której nie było; i ganili to żołnierze baczni potem panu hetmanowi, że się w
takie niebezpieczeństwa wdał. Atoli Wałujew, bojąc się podsiady, natrzeć nie śmiał i owszem
ludziom wracać się kazał ku grodkowi. Pan Hetman, iż też już oglądał był i przypatrzył się
wszystkiemu, o co szło, kazał trąbić na odwrót. Tak godzina w noc wróciliśmy do obozu.
Nazajutrz, 24 Junii, to jest w dzień świętego Jana, ruszył pan hetman wojsko ku Carowu.
Obóz się stanowił na onej górze, z której do miasteczka widać było; na onem pogorzelisku, na
końcu grobli, kazał się stanowić piechocie, kozacy po drugą stronę miasteczka niżej nad tem
błotem stanowili się. I ten był umysł pana hetmana w dzień stać na tem stanowisku, a w nocy
dopiero przez groblę przejść i tam za gródkiem na możajskiej drodze wojsko położyć, żeby
sposób i nadzieję ratunku Wałujowi odjąć. Lecz jako w inszych, osobliwie w wojennych
sprawach, nie zawżdy tak bywa, jako kto sobie w głowie uknuje, toż się i wtenczas stało.
Wałujew trzymał swoich ludzi w gródku, może być ze sto koni, którzy jez
dzili tuż przy sa-
mym gródku. Na grobli był most na upuście, który kazał zrzucić, a na grobli samej na boku w
rowkach, którędy woda była dżdżowa wypłukała i w chaszczy123, która w niz grobli i prawie
jakby ściana z groblą złączona, zasadził kilkuset strzelców, których widzieć od nas, póki się
nie poczęli ruszać, nie można. To uczynił Wałujew e o c o n s i l i o124 wiedząc natarczywość
ludzi naszych, że się spodziewał, iż mieli na tę groblę, jako i wczora bezpiecznie wjechać i od
tych zasadzonych strzelców e x i n s i d i i s125 szkodę odnieść. Ale to nie poszło, bo choć
ludzi widać nie było na grobli, mając jednak pan hetman podejrzaną chaszcz, która była przy
grobli, zakazał, żeby nikt nie jez
dził i nie chodził na groblę. Moskwa, którzy w onych row-
kach na zboczy grobli i n i n s i d i i s126 byli, widząc, że nasi stanowią się i na groblę nie idą,
utęskniwszy się, jęli jeden do drugiego z rowków przebiegać. Nasi, którzy tego pilnowali,
postrzegli ich, potem iż się zdało nie tylko c o n t c u m e l i o s u m127 ale żebyśmy w kon-
tempt do nich nie przyszli, patrząc tak blisko na się, nie śmieć się o nie kusić, kazał pan het-
man sporządzić się piechocie i kozaków spieszyło się kilkuset; zaszli jedni po drugiej stronie
grobli, nie spotrzegła tego, że się do nich nasi skradają, i skoro się z nimi zrównali, jedni gro-
blą w odkryte do nich wskoczyli, ci zaś z pod grobli na groblę wtargnęli, strzelać, bić Mo-
skwa zaraz oną chaszczą uciekać, nasi gonić. A iż tak rześko piechota nadskoczyła przez rze-
kę, przez którą konnym nie było przebytu, bo most, jako się wspomniało, był od nieprzyja- [ Pobierz całość w formacie PDF ]